“Blijf je je dan nog wel inzetten voor een meer duurzame wereld?” Dat vroeg mijn vrouw toen ik met haar sprak over het oprichten van Innova Connect, begin 2014. Geen rare vraag: de zes jaar daarvoor had ik gewerkt bij een adviesbureau dat zich inzet voor een meer duurzame en gezonde wereld. Bovendien let mijn vrouw bij iedere aankoop hoe het zit met kinderarbeid, dierenwelzijn, en gevolgen voor het milieu. En gelijk heeft ze.
Mijn primaire reactie op haar vraag was: ja, natuurlijk, want ik help bedrijven innoveren, en in veel gevallen betekent dit in de praktijk dat productieprocessen efficiënter worden. Zodat er minder energie en grondstoffen verspild worden en er minder vervuiling optreedt.
Ik geloof ook echt dat dit het geval is. Dat duurzaamheid alles met innovatie te maken heeft. Dat we technologische innovaties nodig hebben om de landbouwproductiviteit te verhogen zonder schade aan te brengen aan het milieu.
Maar is dat wel het hele verhaal? Zijn er niet meer dimensies van innovatie die met duurzaamheid te maken hebben? Bijvoorbeeld een maatschappelijke of sociale dimensie? Daarbij denk ik in de eerste plaats aan diegenen in de wereld die de meeste behoefte hebben aan technologische vooruitgang. En bij wie die grote behoefte gepaard gaat met een even groot gebrek aan koopkracht. Ik heb het dan uiteraard over de ontwikkelingslanden. Van die landen is bekend dat investeringen in de landbouw snel grote winst opleveren, in de zin van terugdringen van honger en armoede. In veel ontwikkelingslanden is groei van de landbouw zelfs de meest effectieve manier om honger en armoede te bestrijden1. En iedere euro die wordt geïnvesteerd in agrarische R&D in sub-sahara Afrika levert tot 6 euro op aan economische groei2.
Ik weet dat de problemen vaak complex zijn en ik heb geen eenvoudige oplossingen. Wel wil ik ervoor pleiten dat we bij al onze technologische innovaties ook nadenken hoe we deze kunnen laten werken voor boeren in ontwikkelingslanden. Ik juich daarom het initiatief toe van de Access to Seeds Index, die vorige week voor het eerst is uitgebracht3. Deze Index geeft inzicht in de inspanningen van zaadbedrijven om hun waardevolle genetica ook te laten werken voor boeren in ontwikkelingslanden. Bedrijven die zich van hun unieke positie bewust zijn en daarnaar handelen verdienen wat mij betreft een pluim. Zij hebben begrepen wat “maatschappelijk verantwoord innoveren” betekent.
Clemens Stolk
(1) FAO bijdrage in The Guardian: http://www.theguardian.com/fao-partner-zone/2015/mar/23/five-agents-of-change-for-a-sustainable-world
(2) Fuglie, K.O. & N. E. Rada (2013). Resources, Policies, and Agricultural Productivity in Sub-Saharan Africa. USDA Economic Research Report 145.
(3) www.accesstoseeds.org